گرگرفتگی فلاشینگ
تعریف گر گرفتگی-فلاشینگ:
یکی از مشکلاتی که بیشتر خانم ها در زمان یائسگی یا حوالی دوران یائسگی
با آن مواجه می شوند، برافروختگی و گر گرفتگی صورت است که درطب پزشکی
در اصطلاح به آن فلاشینگ یا Hot Flush گفته می شود.
این برافروختگی و قرمزی سطحی پوست بیشتر در نواحی صورت رخ می دهد،
هر چند ممکن است در نواحی گردن، گوش ها و قسمت فوقانی بدن نیز دیده شود.
معمولا" بیماران این احساس خود را به صورت یک احساس گرمی یا
داغ شدن بدن ذکر می کنند،
که عمدتا" در ناحیه صورت، گردن و قسمت فوقانی قفسه سینه اتفاق می افتد.
در اغلب موارد (در حدود 75% ) از بیماران این حالت گر گرفتگی با تعریق بیش از حد
و گاهی اوقات با احساس تهوع و سرگیجه و یک احساس نا خوشی همراه می باشد.
علل دیگر گر گرفتگی یا فلاشینگ:
علاوه بر یائسگی علل دیگری نیز می توانند منجر به گر گرفتگی شوند که از آن جمله می توان
به موارد زیر اشاره کرد:
1) ماستوزسیتوزیس
2) روزاسه
3) فئو کروموسیتوم
4) پر کاری تیروئید
5) مصرف الکل، کافئین، غذاهای محرک و تند( با فلفل و ادویه زیاد)
6) استرس و اضطراب
7) سیگار
8) حاملگی مخصوصا" در سه ماهه اول و دوم
9) مصرف سایتوتوکسیک ها و شیمی درمانی
10) ضایعات نخاعی
11) سندرم کارسینوئید
12) عوارض دارویی نظیر داروی رالوکسیفن یا تاموکسی فن،
ترامادول یا اسپری کلسی تونین
13) استحمام طولانی مدت زیر آب گرم
14) اختلالات اعصاب اتونوم( اتونومیک هایپررفلکسیا)
15) بیماری پنجم( Fifth disease)
16) سردرد کلاستر
17) بعضی تومورها مثل نوروبلاستوما
18) عفونت ها نظیر پیلو نفریت و سپتی سمی و تب زرد
19) حملات پانیک و اختلالات روانپزشکی
20) بعضی انواع تشنج ها
21) بعضی انواع میگرن
عوامل مستعد کننده خانم یائسه به گر گرفتگی:
استرس، اضطراب، بی خوابی، مصرف مواد محرک نظیر فلفل و ادویه،
داروها (مثل داروهای فشارخون و داروهای خاص هورمونی) و موادمخدر (متادون، تریاک و سایر موارد)،
مصرف الکل یا کافئین، مصرف مواد غذایی حاوی نیترات یا سولفیت
می تواند حملات گر گرفتگی را تشدید کند.
عوارض فلاشینگ:
قرمزی ثابت و پایدار سطح پوست و گشادشدن عروق سطحی پوست درمواردی که حملات فلاشینگ
به طور مداوم ادامه پیدا کنند، می‌توانند برای بیمار آزاردهنده شوند.
از طرفی به جهت بروز علائم همراه شدید نظیر تهوع و سرگیجه همراه با فلاشینگ
مشکلات زیادی برای بیماران ایجاد خواهند شد.
درمان:
بهترین اقدام، برای درمان برافروختگی صورت، مراجعه به پزشک فوق تخصص غدد
و شناسایی علت زمینه‌ای موثر در بروز آن است.
چون وجود برخی از تومورها یا اختلالات سیستمیک و داخلی و گاهی اختلالات هورمونی جدی،
می‌تواند عامل بروز فلاشینگ باشد، توصیه می‌شود افراد مبتلا، از خوددرمانی اجتناب نموده و
حتما برای ارزیابی و شناسایی علت زمینه‌ای به پزشک مراجعه کنند تا بعد از معاینه دقیق و
بررسی آزمایشات، طبق صلاحدید پزشک اقدامات درمانی لازم صورت بگیرد.
در مواردی که یائسگی عامل بروز فلاشینگ باشد، استفاده از گروه داروهای مختلفی
نظیر ویتامین ای، SSRI مثل فلوکستین و آنتی دپرسانت ها و
همچنین داروهای گیاهی موجود در داروخانه‌ها نظیر سوی منوپوز و امثالهم
می‌تواند به کاهش علایم کمک کند.
توصیه موکد بنده به بیماران این است که از اضطراب و تنش های روحی
پرهیز داشته و از غذاها و داروهای مولد بیماری نیز اجتناب کنند.
نویسنده و گرد آوری: دکتر عارف زاده
فوق تخصص غدد.
